Büyük binalar ve bina kompleksleri örneğin oteller, tatil köyleri, ofis kompleksleri, alışveriş merkezleri, servis alanları, dinlenme tesisleri vb yapılar için alanında deneyimli ve uzman Sıhhi ve Mekanik Tesisatı firmaları yapmalıdır. Çünkü gerekli bilgi ve deneyim çok önemlidir.

Atık sular, su kaynaklı katı maddeler ve kanalizasyona deşarj edilen sıvılardır ve topluluk hayatının atık sularını temsil etmektedir. Bileşimde, atık su, "bozulabilir" veya biyolojik olarak parçalanabilen çözünmüş ve asılı organik katıları kapsar. Evsel atık sular, sayısız sayıda canlı organizmayı da içerir - bakteri ve diğer organizmalar, yaşam aktiviteleri ayrışma sürecine neden olur. Çürüme, anaerobik koşullar altında devam ettiğinde, yani atık suda çözünmüş oksijen bulunmadığında, saldırgan koşullar ortaya çıkar ve koku ve çirkin görünüşler oluşur. Çürüme, aerobik koşullar altında, yani, çözünmüş oksijen varlığında ilerledikçe, saldırgan koşullardan kaçınılır ve işleme süreci büyük oranda hızlandırılır.

Atıksuların, faaliyet merkezinden uzak veya izole edilmiş bir bölgedeki atıksuların uzaklaştırılması, kontrol edilmesi ve arıtımını içeren genel sağlık felsefesi önemlidir. Atık su arıtma yönetimi uygulamaları yıllar geçtikçe, geçmişteki uygulamalara ve uygulanan mühendislik ve çevre bilimlerine dayanan teknik olarak karmaşık bir bilgi kümesine dönüşmüştür. Bu temellerin akıllıca uygulanması, çevrenin güvenli ve kabul edilebilir bir koşulda muhafaza edileceği konusunda bize güvenmenin yollarını arar.

Bina İçi Atık Su Tesisatı Ana Borusu :

Banyolardan, bulaşıklardan ve çamaşır yıkama sularından gelen, yapıların atık su kolonlarından gelen pis ve kirli suları toplayarak binanın 1 ila 2 metre bina dışı atık su tesisatına ileten boruya "Ana Boru" denir. Atık su kolonlarından gelen pis ve kirli suları bina temel sınırları içerisinde toplayıp tek bir boru ile bina dışı atık su tesisatına iletir. Bazı binaların bina içi atık su tesisatlarında atık su ana borusu yapılmaz.

Atık Su Kolonu: Yapıların katlarındaki su kullanma yerlerinden gelen suları atık su ana borusuna yada bina dışındaki rögara ileten düşey döşenmiş boru bölümüdür.

Atık Su Kat Borusu: Katlardaki su kullanma yerlerinden gelen atık suları en yakındaki atık su kolonuna ileten yatay döşenen bina içi atık su boru bölümüdür.

Atık Su Bağlantı Borusu : Su kullanma yerleri ile kat borusu arasındaki atık su boru bölümüdür.

Atık Su Havalık Borusu : Atık su boruları içerisindeki hava basıncının artı ya da eksi yönde değişmesi, sistemdeki suyun akışını engellediği gibi kokuların binaya yayılmasını önleyen sifonlardaki suyun kaybına neden olur. Bu durumda sifon kendisinden beklenen görevi yapamaz. Bina içi atık su tesisatındaki açık hava basıncını sabit tutmak için yapılan boru hattına havalık borusu denir. Atık su kolon borusunun en son pis ve kirli su toplama noktasının bina çatısının üzerine kadar çıkartılan boru bölümüdür.

Havalık Kolon Borusu: Bu sistemde atık su kolonu yanında bulunan, ikinci bir havalık kolonu ile havalandırılır. Havalandırma kolonu her katta atık su kolonuna bağlanır. Atık su bağlantı boruları ise sadece atık su kolonuna bağlıdır. Atık su kolonu çatı üzerine kadar çıkarılır

Her Su Kullanım Yerinden Havalık Borusu Çekilmesi : Bu yöntem mükemmel, fakat çok pahalı bir havalandırma yöntemidir. Bu sistemde, hela taşı, lavabo, duş teknesi gibi bütün sağlık gereçlerinin sifonu ayrı ayrı 50 mm çapında havalandırma borusuna bağlıdır. Sifonların en az iki çap ilerisinden bağlanan havalık boruları, ortak bir havalık borusu ile birleştirilerek yatay bağımsız havalandırma kolonuna bağlanır

Atık Su Borusunun Havalık Borusu Yapılması: Atık su kolonlarının ayrı ayrı veya birkaç kolonun çatı arasında birleştirilerek, aynı çapta çatı üzerine kadar uzatılarak yapılan havalandırmadır. Bu sistem basit, ucuz ve yaygın olarak uygulanan havalandırma sistemidir. Büyük binaların atık su tesisatının havalandırılmasında yetersiz kalır.

Atık Su Tesisatının Döşenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar:

Kat borularının mümkün olduğu kadar kısa olmasına,

Boruların suyun akışını kolaylaştıracak şekilde eklenmesine,

Düşeyden yataya geçen boru tesisatı noktalarında, yay dirsek veya iki açık dirsek kullanılmasına

Alt kata döşenen ana boruların, bina dışına en kısa yoldan çıkarılmasına,

Her kolonun erişilebilecek en alt noktasına bir temizleme kapağı konulmasına,

Yatay borulara eğimin %2 verilmesine,

Zemin üzerinde döşenen boru alt ve yanlarının ince kumla beslenmesine, sert cisimlerden korunmasına,

Her kolonun mutlaka çapı değişmeden çatı üzerine kadar çıkarılmasına, üzerine havalık borusu ve şapkası takılmasına,

Atık su boru ağızlarının döşeme ve duvara bağlanacak tesisat uç malzemesinin cins ve özelliğine göre uygun ölçülerde bırakılmasına,

Atık su ağızlarının içine pislik, harç vb. maddelerin gitmesini önlemek için iyi bir şekilde geçici olarak kapatılmasına.

Atık su tesisatında kullanılan PVC boruların, birbirine eklenmesinde mutlaka uygun boru contaları kullanılmalı ve iyi bir sızdırmazlık sağlanmasına dikkat edilmelidir.

Vitrifiye Montaj, Gömme Rezervuar, Su Tesisatı, Atık Su Tesisatı, Sıhhi Tesisat

Bina Atık Su Tesisatının Boru Çapı Tayini :

i boru ( PVC ) tesisatı belirli yöntemlere uygun olarak yapılmalıdır. Atık su tesisatı tüketim birimi yöntemine göre hesaplanır. Tesisat uç malzemelerinde oluşan atık su miktarları, akma değerleri ( atık su tüketim birimi ) ve bağlantı boru çapları belirtilmiştir.

Atık Su Miktarları ve Bunlara Karşılık Gelen Tüketim Değerleri:

Atık Su Tesisatı ve Kurallar:

Bina içinde yaşayanların sağlıklarını da doğrudan etkiler. Binanın ömrü, bina içi atık su tesisatının sağlıklı yapılmasıyla da ilgilidir. Buna göre;

– Kat borularının mümkün olduğu kadar kısa olmasına,

– Boruların suyun akışını kolaylaştıracak şekilde eklenmesine,

– Düşeyden yataya geçen boru tesisatı noktalarında, yay dirsek veya iki açık dirsek kullanılmasına,

– Alt kata döşenen ana boruların bina dışına en kısa yoldan çıkarılmasına,

– Her kolonun erişilebilecek en alt noktasına bir temizleme kapağı konulmasına,

– Yatay borularda eğimin % 2 verilmesine,

– Zemin üzerinde döşenen boru alt ve yanlarının ince kumla beslenerek sert cisimlerden korunmasına,

– Her kolonun mutlaka çapı değişmeden çatı üzerine kadar çıkarılmasına, üzerine havalık borusu ve şapkası takılmasına,

– Atık su boru ağızlarının döşeme ve duvara bağlanacak tesisat uç malzemesinin cins ve özelliğine göre uygun ölçülerde bırakılmasına,

– Atık su ağızlarının içine pislik, harç vb. maddelerin gitmesini önlemek için iyi bir şekilde geçici olarak kapatılmasına,

– Atık su tesisatında kullanılan PVC boruların, birbirine eklenmesinde mutlaka uygun boru contaları kullanılmalı ve iyi bir sızdırmazlık sağlanmasına dikkat edilmelidir.

– Ayrıca atık su tesisatı uç malzemelerinin montajı da sağlıklı tesisat açısından önemlidir. Her uç malzemesinin kendine özgü montaj kuralları vardır. Aşağıda her uç malzemesinde ortak olan vitrifiye montaj kuralları verilmiştir.

Buna göre;

– Koku ve su sızıntısı yapmamalı, yıkama düzenleri kesintisiz ve iyi çalışmalıdır.

– Kullanım kolaylığı olmalı, diğer sağlık gereçleri ile uygun aralıkta olmalıdır.

– Vitrifiye gereçleri yerlerine iyi sabitlenmeli, sarsılma ve oynamaları önlenmeli, onarımları kolay olmalıdır.

– Vitrifiye gereçleri, mekandaki duvar ve yer seramikleri ile uyum sağlamalı, yerleştirme düzeni göze hoş görünmelidir.

– Vitrifiye gereçlerinin armatürleri takılırken uygun anahtar kullanılmalı; çizik, çatlak ve benzeri tahribatlardan kaçınılmalıdır.

– Armatürlerin su bağlantıları yapılmadan önce soğuk ve sıcak su borularının içi iyice yıkanmalıdır.

– Vitrifiye gereçlerinin montajında, tespit vidaları yerine kesinlikle çimento ve benzeri harçlar kullanılmamalıdır.

– Vitrifiye gereçleri, taşıma ve montaj sırasında sert madde ve darbelerden korunmalıdır.

– Montajı yapılacak sağlık gereçleri ve armatürler, inşaat süresince koruma altına alınmalıdır.

– Her vitrifiye gerecinin montajında uygun montaj malzemeleri kullanılmalıdır.

– Klozetlerin montajında, her rezervuar için uygun olan iç takım kullanılmalıdır.

– İlk anda yerleştirilmeleri zorunlu olan hela taşı ve duş teknelerinin inşaatın devamı süresince hasar görmemeleri için sifon ağızları geçici olarak kapatılmalı, üzerleri örtülmelidir.

– Tüm kirli suları kesintisiz olarak sağlığı zarar vermeyecek ve insanları rahatsız etmeyecek şekilde bina dışına taşımalıdır.

– Koku, gaz ve böceklerin pis su borularından binaya geçmesini önlemelidir.

– Boruların gaz ve su sızdırmazlığı olmalıdır.

– Borular dayanıklı olmalı ve çeşitli etkenlerden zarar görmeyecek şekilde düzenlenmelidir.

Gerektiğinde yatay boruların birleşme ve dönüş noktalarında kontrol ve temizleme kapakları konulmalıdır. Düşey pis su borularının zeminine uygun ölçüde tabi rögar yapılmalıdır. Her düşey pis su borusunun havalandırılması için çatı döşemesine kolon uzatılmalı ve çatıdan 50 cm yukarıda havalık borusu döşenerek ve şapkası takılmalıdır. Koku sorununu azaltmak için tuvalet ve mutfak kolonlarının ayrı olması faydalıdır.

Yatay borularda 90º dirsekten ve çift çataldan kaçınılmalıdır. Banyo ve tek tuvalet gibi ıslak hacimlerde düşük döşemeden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Banyo ve tek tuvalet gibi ıslak hacimlerde düşük döşemeden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.

Islak hacimlerin bir alt katta görünen, atık su tesisatı kısımları asma tavan ile kapatılmalıdır. Atık su rögarlarının temizliklerinin yapılabilmesi için baca işleri 90 x 90 kapakları 60 x 60 olmalıdır. Kapak betondan ya da mozaikten yapılmalıdır. Bina içinde yatay pis su boruları % 2 eğimle döşenmelidir. Pis su tesisatı olmayan bodrum katlarında sular pis su çukurlarında toplanarak pis su pompalarıyla rögara aktarılmalıdır. Pis su pompası elektrikli ve otomatik kumandalı olmalı, kullanılacak boru galvanizli ve çatı en az 2 inç olmalıdır.

Atık Su Tesisatı Rögar Bağlantısı:

Rögarlar, bina dışı atık su borularının dönüşünde birden fazla borunun birleştirilmesinde ve temizleme bacası olarak tıkanmaların önlenmesi amacıyla kullanılır. Atık su rögar ebatları bina atık su yüküne göre hesaplanır ve en az 50 x 50 cm ölçülerinde yapılır. Düz döşenmiş atık su borularına 30 m’de bir rögar yapılmalıdır. Dış atık su tesisatı borularının döşenmesine şehir kanalizasyonuna bağlandığı noktadan başlanır. Kanalizasyona genellikle uygun yerlerde, bağlama ağızları bırakılmıştır. Bu yapılmamış ya da bırakılan ağzı bulmak mümkün olmamışsa kanala bir delik açmak gerekecektir. İehir kanalı genellikle beton borudan yapılmıştır. Delik sivri uçlu bir murçla veya kırıcı makine ile dikkatle açılır. Buraya, boru çapıyla aynı olan bir kol ağzı hazırlanır veyerine bol çimentolu harçla tespit edilir.Birden fazla bina varsa veya binada birden fazla rögar çıkışı varsa rögarlar birbiri ile irtibatlandırılıp eğime uygun olarak şehir kanalizasyonuna ya da foseptiğe ana rögarla birleştirilmiş hâlde verilmelidir.kaynk:http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/sanat/moduller/su_tesisat_projeleri.pdf