Drenaj Pompası-Dalgıç Pompası

Dalgıç pompalar genellikle su temini, sulama ve yağmurlama sistemleri, yeraltı sularının seviyesinin kontrolü ve temiz veya az kirli suların basınçlandırılmasında kullanılmaktadır. Süs havuzları ve fiskiyeler de bu pompaların kullanılabildiği diğer uygulamalardır.

Dalgıç pompalar için ideal uygulama yerleri küçük çaplı keson kuyular, derin kuyular ve tünellerdir. Bakım gerektirmemesi ve sadece akışkan içerisine tamamen daldırıldıktan sonra kullanılabilmesi nedeniyle herhangi bir bina veya özel yer hazırlığı gerektirmezler.Tamamen akışkan içerisinde çalıştıklarından, gürültü ve titreşime neden olmazlar. Ayrıca pompa ve motorun kullanıcı tarafından müdahale edilemeyecek şartlarda bulunması nedeniyle, hatalardan kaynaklanabilecek arızalar asgari seviyededir.

Dalgıç pompaların kullanımında aşağıdaki noktalara dikkat edilmesinde fayda vardır:

1- Pompanın kuyuya montajından önce, hem kuyunun, hem de pompanın kullanım amacına uygun olduğundan emin olunmalıdır. Kuyu debisinin kullanıcının ihtiyacını karşılamaya yeterli olduğu kontrol edilmeli, monte edilecek pompanın debi ve basma yüksekliğinin amaca uygun olduğu görülmelidir.

2 - Kuyunun kum temizliği yapılmış olmalı, akışkan içerisindeki kum, tortu vb. partikül miktarının pompanın işletme limitlerini aşmadığından emin olunmalıdır.

3 - Pompa asla kuyunun dibine kadar indirilmemeli, motorun alt noktası kuyu dibinden asgari 2 m daha yukarıda olacak şekilde montaj gerçekleştirilmelidir.

4 - Dalgıç pompa, soğuk su için üretilen tiplerinde, sıcaklığı en fazla 30 oC’a kadar olan akışkanlar ile kullanım için geliştirilmiştir. Akışkan sıcaklığının daha yüksek olduğu durumlarda özel olarak üretilmiş dalgıç pompa ve motorlarının kullanımı gerekmektedir.

5 - Dalgıç pompalar, içerisinde hava veya gaz bulunmayan, temiz sular ile kullanım için dizayn edilmiştir. Eğer akışkan temiz değil ise, içerisinde hava veya gaz mevcutsa pompa verimi ve kullanım ömrünün düşebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

6 - Dalgıç motorun yeterli soğutulabilmesi için, motor çevresinde yeterli akışkan akışının sağlandığından emin olunmalıdır. Keson kuyular, su depoları veya havuzlar gibi geniş hacimli ortamlarda kullanılacak dalgıç pompalar muhakkak soğutma gömleği ile kullanılmalıdır.

7 - Kuyu içerisindeki pompa hakkında mümkün olabilecek her türlü bilginin, izleme ve kontrol amacıyla, kullanılmasına çalışılmalıdır. Pompa, elektrik motoru ve sistemin durumu hakkında bilgi edinmek üzere kullanılabilecek kuyu çıkış ağzındaki manometre, özellikle büyük güçlerdeki dalgıç motorlarına ait elektrik kontrol panosu, üzerindeki her fazın akım ve voltajlarını izlemeye yarayan voltmetre ve ampermetre gibi cihazların nasıl faydalı olarak kullanılabileceği hakkında bilgi sahibi olunmalıdır

8 - Elektrik kontrol panolarının elektrik şebekesinden kaynaklanabilecek faz kesilmesi, yüksek veya düşük voltaj, fazlar arasında voltaj dengesizliği vb. sorunlarda dalgıç motorun korunmasını sağlayabilecek özelliklerde olması gerekmektedir. Ayrıca elektrik motorunun aşırı akımdan korunmasında kullanılan sistemin ayarlarının çevre sıcaklığından etkilenmeyecek tipte olması son derece önemlidir.

9 - Elektrik kontrol panosundaki aşırı akım koruması sistemin ayarı, monofaze veya direkt kalkışlı sistemlerde asla motor etiketinde belirtilen nominal akım değerinden daha yüksek bir değere ayarlanmamalıdır. Emniyet açısından etiketteki nominal akımın %90’ına ayarlanması tavsiye edilir. Yıldız - üçgen kalkışlı sistemlerde motor termik koruması etikette belirtilen nominal akımın %57’sinden daha yüksek bir değere ayarlanmamalıdır. Emniyetli bir değer olarak etiket akımının yarısına ayarlanması tavsiye edilir.

10- Pompanın susuz kalarak hasar görmemesi amacıyla işletmeye alma işlemi esnasında kuru çalışmaya karşı koruma sisteminin(SSR) çalışır durumda olduğu muhakkak kontrol edilmeli, elektrik kontrol panosu içerisinden seviye elektrotunun hassasiyet ayarları yapılmalıdır.

11 - Dalgıç motorunun şalt sayısının sınırlandırılması bir zorunluluktur. Kuru çalışmaya karşı korumanın bir veya iki elektrot ile sağlandığı sistemlerde, su seviyesi normal duruma geldikten sonra motorun hemen çalıştırılmayıp, minimum 5 dakikalık bir gecikme süresinden sonra çalışmaya başlatılmalıdır. Dalgıç pompalar kullanılarak gerçekleştirilen hidrofor uygulamalarında, basınç şalterinin alt ve üst basınç ayarlarının, şalt sayısını istenilen seviyede tutacak şekilde gerçekleştirilmesi ve kapalı genleşme deposunun uygun hacimde olduğunun kontrol edilmesi, olası hasarların önüne geçecektir.

12 - Bir tank veya havuz içerisine yatay olarak monte edilen, kademe sayısı fazla olan pompalarda; pompa ve motorun birkaç noktadan desteklenmesi önemlidir. Buna dikkat edilmemesi durumunda cihaz ve tesisin hasar görmesine neden olabilecek olasılıklar ortaya çıkabilir.

DALGIÇ POMPA UYGULAMALARINDA ÇOK SIK KARŞILAŞILAN ARIZALAR, NEDENLERİ VE GİDERİLME YOLLARI

Çıkış vanası kapalıdır.

Dönüş yönü terstir.(Sadece trifaze pompalarda).

Kuyudaki su seviyesi istenen debiyi sağlamaya yetmeyecek kadar düşüktür.

Seçilen pompa istenen uygulama için yetersizdir.

Basma borusu hasar görmüş veya tıkanmıştır.

Emiş ağzı bağlantı parçasının süzgeci tıkanmıştır.

Pompa veya çek valf tıkanmıştır.

Pompa yanlış (çok düşük) devirde çalışmaktadır.

Tesisatta kaçaklar mevcuttur.

Mil veya kaplin kırılmıştır, gerekiyorsa yenileyin.

POMPANIN BASMA YÜKSEKLİĞİ YETERSİZ

Kuyudaki su seviyesi düşüktür.

Basınç şalteri arızalı veya ayarlar yanlıştır.

Dönüş yönü terstir.(Sadece trifaze pompalarda)

Tesisatta kaçaklar mevcuttur.

Pompa aşınmıştır.

Pompa çarkları tıkanmıştır.

TERMİK KORUMA SİSTEMİ DEVREYE GİRİYOR

Pompa bloke olmuştur.

Termik röle seçimi veya ayarı yanlıştır.

Motor iki faz ile çalışmaktadır.

POMPA ÇOK SIK DEVREYE GİRİP ÇIKIYOR