Yangın Hidrofor Tesisatı|Yangın Hidrofor Hesabı
Yangın Hidroforunun Kullanımı
Yangın hidroforlarında kullanılan elektrik motorlarında EN 12845+A2 standardı gereği motoru koruyan termik koruma bulunmamaktadır. Burada amaçlanan, yangın anında elektrik motoru iki fazda kalsa da motor sargıları yanana kadar pompanın çalışmaya devam etmesidir. Bu sebeple hidroforlar yangın tesisatı dışında başka bir tesisata bağlanamaz, su temini maksatlı kullanılamaz.
Yangın Hidroforunun Emiş Hattının Özellikleri (Aynı Kottaki Depodan Emiş Yapan)
Pompaların emiş hatlarının pompa emiş çapından düşük olmasının, pompa emiş hattına en kısa mesafeye rezerv deposundan fazla dirsek kullanmadan yere paralel tesisat borularının çekilmesinin sağlanması ve olası hava ceplerinin oluşmasının önüne geçilmesi gerekmektedir.
• Emiş hattı ne kadar düzgün çekilirse su emişi o kadar rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir.
Yangın Pompası Emiş Hattının Özellikleri (Eksi Kottaki Depodan veya Kuyudan Emiş Yapan)
Pompa tesisat bağlantılarında; pompanın negatif kottan emiş yaparak çalışması istenmeyen tercih edilmeyen bir durumdur. Emiş hattında hava boşluğunun oluşması veya NPSH değerinin yükselmesi gibi sorunlar meydana gelmektedir. (NPSH değeri; pompanın emiş hattında olması gereken minimum pozitif basınç değeridir.)
Pompaların emiş hatlarının pompa emiş çapı ile aynı veya bir çap büyük olması tavsiye edilir. Her pompa için ayrı ayrı emiş hattının çekilmesi gerekir. Emiş hattında kollektör kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu hatlara jokey pompa için de ayrı hat çekilmelidir. Emiş hattı uygun çapta çekilirse su emişi o kadar rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir.
Pompanın emiş yapacağı maksimum derinlik 3,2 metreden fazla olmamalıdır. Pratikte pompanın emiş yapılacak yere en kısa mesafede bulunması istenir. Her bir emiş borusunun bir dirsek ile suya daldırılması ve emiş borusunun ucuna bir filtreli klapenin konulması gerekmektedir. Bu klape su ile dolu olan emiş borusunun boşalmasını önleyecektir.
Emme hattına kapama vanası konulmamalıdır.
EN 12845+A2 standardı negatif kottan emiş yapan her pompa için çalıştırma tankının tesis edilmesini şart koşmuştur. Bu tanklar emiş borusunun ucundaki klapenin su kaçırma riskine karşı devamlı olarak emiş hattına su beslemek için kullanılır. Bu şekilde pompanın emiş hattında hava boşluğunun oluşması ve pompanın emiş yapmasının imkânsız hale gelmesi önlenmiş olacaktır. Bu tankların içinde, tankın şebeke suyu ile dolması için bir giriş mevcut olup tank içine bu girişten sonra flatörlü musluk konulmuştur. Tankın boşalması halinde tank bu girişten dolacak, flatörlü musluk taşmayı önleyecektir. Ayrıca tankın içinde bir adet flatörlü şalter olup eğer tankın içindeki su seviyesi azalırsa ana panoya Su Az ikazı göndererek ana pompayı devreye sokacak ve ilgilileri sesli alarm ile uyaracaktır.
Emiş klapesinin ucundaki filtrenin zaman zaman temizlenmesi ve yabancı maddelerden dolayı tıkanması önlenmelidir. Temizleme sırasında rezerv tankının (çalıştırma tankı) boşaltılmaması ve emiş borusunun sökülerek bu işlemin yapılması gerekir.
Yangın Hidroforunun Konulacağı Mekân İle İlgili Açıklamalar
Hidroforun montajının yapılacağı yangın pompa odasının; kapalı, dizel motorlar için + 10°C, elektrik motorlar için + 4°C sıcaklığın altına düşmeyen (suyun donma ve dizel motorun rahat çalışmaması riskine karşı), nem ve tozdan arındırılmış, havalandırması sağlanmış olması gerekmektedir.
Yangın pompasının etrafında servis hizmetlerinin rahatça verilebilmesi için en az 80 cm her taraftan rahat ulaşılabilir bir alanın olması gerekmektedir.
Dizel motorun egzoz borusu dizel motorun susturucu çıkışına konulan fleks borunun çapından küçük olmamalı, eğer hat uzun ise bu çaptan daha büyük olmalıdır.
Egzoz borusu bina dışına (açık havaya) çıkacak şekilde demir borudan yapılmalı, üzeri izole edilmeli ve tavana kelepçeler ile tutturulmalıdır.
Montaj Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Yangın pompaları düz bir zemin üzerine konulmalı ve döşeme betonuna çelik dübeller vasıtası ile sıkıca tespit edilmelidir.
• Gerek emiş hattı gerekse basma hattındaki boruların metal destekler ile yere bağlanması, bu hatların pompa üzerine baskı yapmasını önleyecek, pompa kaplin ayarlarının bozulmasına imkân vermeyecektir.
• Yangın pompasının panosu ile rezerv deposunun içine konulacak pompanın, su bittiği zaman ikaz verecek olan flatörlü seviye şalteriyle bağlantısının yapılması gerekmektedir.
• Yangın pompasının haftalık test işlemleri esnasında, tesisatta su tüketimi olmadığı için pompa gövdesinin aşırı ısınması ve mekanik salmastranın ısı nedeniyle zarar görme potansiyeli ortaya çıkmaktadır. Bu durumu engellemek için pompa gövdesindeki bağlantı noktasından su deposuna 8 mm çaplı boru ile geri dönüş hattı çekilmelidir. Bu hat pompa gövdesi sirkülasyon hattı olarak adlandırılır.
• Yangın pompasının motorlarına enerji kabloları her pompa için ayrı ayrı çekilmeli ve bu kabloların yanmaya dayanıklı kablolar olmasına dikkat edilmelidir. Ana kofradan çekilen kablolar mesafe uzadıkça uygun çaplarda olmalıdır.
Kaynak:http://www.ilpa.com.tr/admin/PICS/download/Yangin_MontajKilavuz06_73647.pdf